
In 1883 schreef de Noordwijkse Maatschappij tot Exploitatie van Duingronden een ontwerp-prijsvraag uit voor een Kurhaus in Noordwijk aan Zee. Er deden tal van architecten mee, onder wie Berlage en Jesse. Hun inzendingen en ook hun andere bouwsels in Noordwijk zijn hier al genoegzaam aan de orde geweest.
In datzelfde jaar 1883 werden alle ontwerpen tentoongesteld in het Badhotel van Willem van Konijnenburg. In Blauwdotter nommer 168 heb aan die tentoonstelling uitgebreid aandacht besteed. Winnaar van de prijsvraag werd de Amsterdamse stadsarchitect Adriaan Willem Weissman (1858-1923), die later ook zou tekenen voor het Stedelijk Museum in Amsterdam (nu verpest door die achtelijke badkuip ernaast van Mels Crouwel).
Het kurhaus-ontwerp van Weissman was niet beperkt tot een hotel alleen. Hij schetste ook een complete gaanderij aan het strand, een laiterie en een houten brug in de duinen. De laatste twee werden ook gerealiseerd. De gaanderij aan het strand was blijkbaar te bewerkelijk (ook financieel) en het hotel werd uiteindelijk ook iets anders (iets kleiner ook) uitgevoerd, zij het nog wel voorzien van een zijvleugel.
Of die versie van het hotel nu ook van de hand van Weissman was, is de vraag. Gek genoeg wordt Weissman vrijwel nooit genoemd als de architect van Huis ter Duin. Die eer viel Arie Reinier Freem (1853-1921) te beurt, volgens mij ten onrechte. Het kan wel zijn dat Arie Freem met zijn tengels aan het ontwerp van Weissman gezeten heeft (de boel moest kleiner, er was niet genoeg geld, etc.), maar dat maakt hem nog niet tot dé architect van het nieuwe Kurhaus. Vergelijk het ontwerp van Adriaan Weissman (tekening) met de daadwerkelijke realisatie op de foto en probeer dan nog maar eens vol te houden dat de laatste niet gewoon een aftreksel is van het eerste. Weissman wás trouwens de winnaar van de ontwerpprijsvraag, Arie Freem kwam in dat hele prijsvraag gebeuren niet eens voor.
Waarom Adriaan Weissman uit deze hele geschiedenis moest worden weggepoetst, is mij een raadsel. Hij werd later trouwens als stadsarchitect in Amsterdam ontslagen door het gemeentebestuur na een conflict over bij de bouw van het Stedelijk gebruikte materialen. Of er ook bij de bouw van het Noordwijkse Kurhaus met materialen gepiepeld is, weet ik niet. Met Adriaan Willem Weissman is in ieder geval wél gepiepeld door hem simpelweg zijn handtekening op het gebouw te ontnemen.

De oude bouwer verloop gooide dan hun archief in de versnipper aar, al had ik jaren geleden er de goegemeente er attent opgemaakt, geschiedenis is een interpretatie van welgevallig heden en een overschrijven van vorige publicaties ,alleen de origineel docu,s geven een richting, de geschoolde maken er een brood winning van en kijken omhoog, van de echte werkers met hun betrokken heid generaties na generaties vind men in onze yuppen cultuur niet interessant net als boeren en vissers een cart to go krijgen door het blauwe pakken leger met strop dassen en eelt op hun handen als een allergie zien, het werken met zweet op je hoofd is verzoeken aan vervreemding Bukowski zei het al in zijn factotum en postcarte toen hij als alcoholist werkte bij sorteren van de post, zonder werkers boeren en vissers kan men niet,ieder item en branche is van slag door op afstand te besturen en zuiver voor pecunia carrière te maken,die Weismann was een groot schepper net als Jesse maar zijn op een zijspoor gezet door de Toet monde die in die sector hun netwerken feestjes gaven, Freem bouwde classic in Rheden en had zijn kring op orde door zich te profileren in het htd boek wordt die genoemd en bij oude bouw kringen,het maakte de vissers en krabbelaars onder aan de grent niet uit,hun bestaans strijd was hard en wat opgebouwd werd werd door dezelfde cultuur boven beschreven geslecht net zoals deze week de opstand parkeren hadden in Zandvoort zie Haarlems en noord holland dagblad denk dat de goegemeente de historie is vergeten en hun hypotheek die ze betaalde afgelost hebben en zomers rust willen voor hun sociale appartementje en dat massale daytrippers maar een gedoe vinden,het verblijfs toerismegebeuren is verdampt er kwamen andere mogelijkheden de kust ging er niet voor,ze verloren de slag gestrand in bemoeizucht en bureaucratie,er zijn betere jobs dan achter een toerist aan te lopen en als melkkoe gezien te worden en beoordeelt op beeld vorming in de verte klinkt voy aperdella por tu amor en roepen de xeringuitoos die aan spaanse kusten in de weg stonden en werden geslecht net als er puinhopen liggen aan de wurft en het consumeren gewoon door gaat al worden de foodtrucks gemist het paste niet bij de status zeiden de cultuur regelaars die het schijnen te weten een rode tractor gaat over de quarles richting den haag de melk en benzine worden duurder bij de voedselbank is het dringen een land schreeuwt om wapens de bloemen markt gaat beginnen luchtkussen staan opgesteld jan lammers start lemans en de ford gt verslaat ferrari,…moet thee drinken blijf gezond,….
Phil mulder,geeft aan via oude blauwe tram als e tram komt,met vreugde uit raam hangen van sterren van de Voorstraat in hippe kledij en mooie up smuk uit een vervlogen periode dat elite zich profileerde en er een feestende meute was voor Hof van Holland…die Phil is dat Brother van je,…Heydays van belle epoque en luis Vuitton koffers…wachten op Duitse hoos en nu boulevard als Pompeji,….all in the game,…
Het badhotel Huis ter Duin werd ondergebracht in de NV.”Maatschappij tot exploitatie van hotel “Huis ter Duin” te Noordwijk.
Hierin werd ook deelgenomen door de architect A.R Freem die als commissaris en aandeelhouder (4 aandelen FL.2000) betrokken was bij de exploitatie van het badhotel.
Daar moet hij toch een minder goed gevoel aan hebben overgehouden.
bron: Nederlandsche Staatscourant d.d. 24 nov.1884
Mooi,nico,…er,gaat altijd iemand met de bloemen en veren aan de loop,…