fotoEen sepia is een soort vis, ook wel ‘zeekat’ genoemd. Het is een even onooglijk als exotisch beest, dat voor consumptie door de mensensoort niet erg geschikt is. Toch deugt hij wel érgens voor, zoals alle levende wezens ergens toe dienen: sepia’s speelden voorheen een grote rol in de fotografie!

Sepia’s zijn namelijk ook gemanipuleerde foto’s. Gemanipuleerd in die zin dat het pigment van de zeekat werd toegevoegd aan het positief van foto’s. Daarmee ontstond een chemisch proces waarin achtergebleven zilvermetaal in de print werd omgezet in een zwavelachtige verbinding.

Die verbinding zorgde er vervolgens voor dat foto’s langer ‘mee’ konden. De uitvinding werd gedaan in 1880 en het is een gegeven dat de oudste foto’s vanaf die tijd veelal in sepiakleuren zijn gehuld: want dat gebeurde: zwart-wit werd bruinig. Inmiddels is deze printmethode verworden tot een genre, waaraan geen zeekat meer te pas komt: er zijn tal van computerprogramma’s op de markt, waarmee je foto’s in sepia-kleuren kunt omzetten. Die programma’s hebben fiks afbreuk gedaan aan de functionaliteit van de gemiddelde zeekat, zij het dat onderdelen van dit wezen wel dienen als grondstof voor homeopathische geneesmiddelen, o.m. ter bestrijding van hormonale problemen bij vrouwen, zoals opvliegers.

Bijgaand een voorbeeld van een sepia waaraan weinig ‘onooglijks’, ‘exotisch’, laat staan ‘opvliegends’ te ontdekken is: een rustiek plaatje van de Voorstraat rond 1900, waar de modernisering in de vorm van een automobiel langzaam vanachter de bomen te voorschijn komt.  

PS De ‘Zeekat’ was ook de naam van één van de eerste catamaranzeilboten die in de jaren zestig altijd op het strand bij de Zeilvereniging Noordwijk (ZVN) lag. Zou daar nog een (sepia-) foto van tevinden zijn?

Bronnen: Wikipedia en het Volkskrantblog van Geroma