foto"Noortwijk te sien van Katwijk komende." De tekening laat de oude Jeroenskerk zien van vóór de vele restauraties. De tekening is van 1726 en komt uit het archief van De Amsterdamse koopman, Andries Schoemaker (1660-1735).

Schoenmaker  had er plezier an om tien jaar lang, van 1724 tot 1734, in de gewesten van de toenmalige Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden rond te reizen en vast te leggen wat hij zag. Het merendeel van de tekeningen is van zijn hand of gemaakt door de meereizende tekenaars Cornelis Pronk en Abraham de Haen. Het plezier van Schoenmaker om 10 jaar lang in de zomer door de Republiek te trekken, tekeningen van stads- en dorpsgezichten te maken en er ook nog vaak korte historische annotaties bij te maken heeft wel wat weg van de manie of verslaving of hoe je het ook wilt noemen van mensen die tegenwoordig bloggen over – bijvoorbeeld – Noordwijk maken. Schoenmaker als een blogger avant la lettre, het is een aardig beeld.

Wat Noordwijk betreft weet ik in ieder geval van nóg een beeld: van dezelfde kerk, maar dan van de andere kant. "Naar Noordwijkerhout gaande", zoiets. Als de produktie van dit rondtekenende driemanschap voor wat betreft Noordwijk werkelijk tot deze twee beelden beperkt is, dan duidt dat erop dat ze als een potlootstreep over de Voorstraat gingen, aan de ene kant het dorp in, aan de andere kant er gelijk weer uit. Maar goed, ze waren in ieder geval in Noordwijk geweest en ze hadden het dorp in al hun tekenarijen opgenomen.   

De tekenarijen resulteerden in een collectie van 38 banden met in totaal ongeveer 7500 tekeningen. Van de oorspronkelijke 38 banden zijn er nog 22 over. Hiervan berust een deel bij het Koninklijk Oudheidkundig Genootschap in Amsterdam en een ander deel in de Koninklijke Bibliotheek in Den Haag.

De tekeningen uit beide deelcollecties zijn in 2000 op CD Rom uitgebracht door MMF Publications in Lisse. Delen van deze schat staan ook op de website van de Geschiedenisbank Zuid-Holland.