Eli Luzac (Noordwijk 1721 – Leiden 1796) was één van de 9 kinderen van Elias Luzac (1684-1759) en Maria Cabrolle (1695-1751). De oude Elias was kostschoolhouder te Noordwijk en zijn zoon Eli moet veel van die school hebben meegekregen, want hij zou uitgroeien tot een vermaard jurist, boekverkoper, drukker en uitgever. En daarbij schreef hij ook tal van (wetenschappelijke) boeken. Hij was grotendeels actief in Leiden, maar had als uitgever ook een filiaal in Göttingen.

Ik citeer de Wikipedia:

Elie Luzac is afkomstig van een hugenootse familie uit Bergerac die aan het einde van de zeventiende eeuw is neergestreken in Leiden. Zijn familie heeft verschillende beroemdheden voortgebracht. Zijn oom Etienne Luzac (1706-1787) heeft naam gemaakt als krantenman van wat later een van de belangrijkste kranten van Europa zou worden, de Gazette de Leyde. Zijn andere oom Jean of Johan Luzac (1702-1783) was ook drukker en boekverkoper. Bij hem ging Elie Luzac in 1735 in de leer en samen met hem gaf Elie de Bibliothèque impartiale uit, om overigens na een jaar de samenwerking abrupt te beëindigen wegens onenigheid over het zakelijk beleid. De zoon van deze Jean Luzac heette eveneens Jean Luzac (1747-1807), was advocaat en nam in 1772 de redactie van de Gazette de Leyde van Etienne over. Elie Luzac studeerde rechten te Leiden, en verdedigde in 1759 zijn proefschrift Specimen juris inaugurale de modo extra ordinem procedendi in causis criminalibus. Op 6 september 1759 liet hij zich beëdigen voor het Hof van Holland als advocaat. Ook werd Elie boekdrukker en boekverkoper. Hij bleef in dit vak werkzaam tot zijn overlijden in 1796. In de jaren 1753 tot en met 1756 had hij een filiaal in Göttingen. Daar kreeg hij zoveel conflicten met de universiteit en de Academie van Wetenschappen, dat hij er met pek en veren werd afgevoerd. Aan zijn jaarlijkse bezoeken aan de Buchmesse te Leipzig zou spoedig een einde komen. Van 1774 tot 1791 opereerde Elie in compagnie met Jan Hendrik van Damme, die de dagelijkse leiding kreeg. Door malversaties van de laatste was Elie genoodzaakt de touwtjes opnieuw in handen te nemen. De compagnie Luzac & Van Damme stond in de jaren tachtig bekend als een orangistische boekhandel. Omdat Elie Luzac zich steeds meer als orangistische partijideoloog ging manifesteren, werd hij door de patriotten gehaat, verguisd en in hun pers gedemoniseerd. Op 11 mei 1796 overleed Elie Luzac. Hij stierf als een welvarend man. Zijn privé-boekenbezit werd in 1799 bij Haak & Comp. en Elies vroegere winkelknecht Mozes Cyfveer geveild; de winkelvoorraad die Elie na de liquidatie van de compagnie Luzac & Van Damme was toegewezen, werd in 1801 bij Cyfveer alleen geveild. Elie Luzac is drie maal getrouwd geweest en had twee dochters.

Eén van zijn bekendste (en meest lijvige)  werken was ‘Hollands Rijkdom” uit 1781, eigenlijk een bewerking van een eerder, in Frankrijk gepubliceerd boek.  Of zoals het bij de aanbieding van het werk op Catawiki heet: This work can be regarded as the first complete trade history of the Netherlands. To this end, the original book, ‘La richesse de la Hollande’ (1778) by J. Accarias De Sérionne, was ‘considerably changed, enlarged, and cleared of several errors’, according to the foreword. The size of the Dutch edition, with more than 2,400 pages, is more than three times that of the French original. Luzac added reflections on VOC/WIC and the overseas territories, including Suriname.