Blog5604: Willem IV (1317 – 1345)

Willem IV (1317 – 1345) was graaf van Holland en Zeeland beheerde enige tijd het burggraafschap Leiden, voordat hij dat verkocht aan Filips van Wassenaar. Hem bereikten op een gegeven moment klachten uit Noordwijk, dat er iets mis was met de vismarkt in Katwijk: iedereen zou gedwongen zijn door de Katwijkers om alleen daar vis te verhandelen, een vorm van marktbeheersing die de Noordwijkse vissersmannen uiteraard ernstig tegen de borsten stuitte. Willem liet door enkele van zijn vazallen een onderzoekje instellen en op basis van hun rapportage en na gemeen overleg met Jan van Henegouwen, heer van Beaumont (waarschijnlijk zijn oom) veroordeelde hij op 27 juni 1340 de Katwijkse monopolisten en gaf hij de Noordwijkers gelijk met onleesbaar mooie woorden, waar je je ogen niet droog bij houdt:

Willem ..grave van Heynnegouwena etc. maken cond allen luden dat die wile dat die burchgrafscipb van Leyden onse was eer wise Philps van Wasnair vercoften, omme groete croningghe die ons liefs oems lude heren Jans van Heynnegouwenc, here van Baymond, van Nortich, ende anders onse lude uyt onsen landed jeghens die van Catwice hadden omme die vischmarct te Catwic te houden ende omme die boeten dair die van Catwic die lude mede dwinghen wilden die vischmarct dair te houden, wi met onsen lieven oem heren Janne van Heynnegouwenf, here van Baymond voirs., over een draghen ende setten lude dair toe van onser beyder weghen diere ene wayride of besochten na der crone van beyden partien; ende omme dat die wairideg versocht was eer wi Philps voirs. die burchgrafsciph vercoften, soe hebben wi ons besproken mit den goeden luden van onsen lande ende mit onsen Raede, ende sien over yen ghedraghen dat wijt na dier wayride sculdich sien te sceyden. Ende hebben mit onsen goeden luden voirscreven die wayride ghehoert ende onse lude die die wayride besaten, ende na dier wayriden soe hebben wi ghevonden dat die vischmarct van ouds gheleghen heeft te Catwic, mer dat mer van rechte niemand toe dwinghen en mach mit enighen boeten die vischmarct te houden; ende alsoe ghebieden wijt voerwaert mere te hantieren. Ghegheven in die Haghe des dinxendaghes na Jans dach int jair viertich.

Willemtrok 5 jaar later overigens ten strijde tegen de Friezen, maar hij liep bij Stavoren in een lepe hinderlaag en werd feilloos om het leven gebracht.