Ik ben wel eens eerder aan het worstelen geweest met deze twee kerken en met name met de vraag of dit nu dezelfde kerken zijn. Ik vermoed van niet, maar ik kan in het gebouw op de onderste prent in ieder geval de huidige kapel aan de Hoofdstraat thuisbrengen. Maar waar stond dan de kerk op de bovenste prent?

Beide prenten werden overigens gemaakt door Hendrik Tavernier, de bovenste in 1784, de onderste in 1783. Men zou dan wel aannemen dat beide kerken op enig moment tegelijk bestonden. Maar protestants Noordwijk-Binnen had de Grote of St. Jeroenskerk, protestants Noordwijk aan Zee had de kapel op de onderste prent en alle katholieken en doopsgezinden enzovoort zaten rond 1780 in de schuilkerken, die er niet zo ostentatief uitzagen als de kerk op de bovenste prent. Wie moest er in hemelsnaam nog meer in een kerk worden ondergebracht? 

De oplossing van het vraagstuk kan m.i. alleen maar gelegen zijn in de gedachte dat het hier niet gaat om een verschil in kerken of kapellen, maar om een verschil in tijd. Met name de bovenste prent is weliswaar gemaakt in 1784, maar de afbeelding erop dateert van 1630.

Ik heb elders de theorie verkondigd dat het hier in feite om dezelfde kerk/kapel gaat: het (oorspronkelijk katholieke) kerkje op de bovenste plaat was een prooi geworden van orangistische reformatoren, watergeuzen en overig falderappes, de puinhopen hadden nog enige tijd nagerookt en vervolgens hadden protestanten een nieuw kerkje uit de puinhopen laten herrijzen. Dat nieuwe kerkje was op enig moment een prooi geworden van de noordwester stormen, waarbij met name de toren het moest ontgelden. Dat leidde een nieuwe restoratie in, nu tot de kapel die er nog steeds in grote trekken staat.

Zoiets. 

Zie eerdere blog a en blog b. De kerk uit blog a is dezelfde als de kerk op de bovenste prent, maar heeft nog een hogere toren. Hieronder nog een andere afbeelding van dezelfde kerk nu van de hand van A. Rademaker. Weer een tikkie anders en toch hetzelfde: