Op de Algemene Begraafplaats in Noordwijk liggen onder andere de stoffelijke overschotten begraven van 5 Zuidafrikaanse soldaten: Natal Kazimula, Abram Leboche, Sitebe Molife, Sikaniso Mtolo en Arosi Zenzile. Ze maakten deel uit van het Vijfde Bataljon van het South African Native Labour Corps en behoorden daarmee tot de geallieerde troepenmacht die in Noord-Frankrijk de Duitsers belaagde. Zuid Afrika was nu eenmaal deel van het Verenigd Koninkrijk, dus of men nu wilde of niet: men was automatisch partij bij een oorlog die aan het andere end van de wereld woedde.
De genoemde soldaten kwamen in 1917 met de ss Mendi naar Europa om met nog eens zo’n 700 (overwegend zwarte!) lotgenoten te worden ingezet bij het aanleggen van loopgraven in Noord-Frankrijk (ze vormden ‘een labour force’ binnen het leger). Op 21 februari 1917 was de Mendi op weg van Plymouth naar LeHavre. Om 4:47 uur in de ochtend kreeg het de s.s. Darro in het vizier, een schip dat drie keer zo groot was als de Mendi. Of liever: men kreeg de Darro in het gehoor, want het was die ochtend flink mistig. De Darro kwam op volle snelheid op de Mendi afzetten, fluiten en sirenes klonken over en weer, maar allemaal te laat: de Mendi werd zo ongeveer letterlijk de grond in geboord, 11 mijl ten zuid/zuidwesten van het Isle of Wight.
Van alle opvarenden van de Mendi kwamen er 616 om, waarvan 607 zwarte Afrikanen. Het was één van de grootste zeerampen in Brits territoriaal gebied in de 20e eeuw. Voor mensen uit Zuid-Afrika is de ramp onvergelijkbaar groot. Alleen de teloorgang van ‘Titanic’ en opvarenden komt wat hen betreft een beetje in de buurt. Op tal van plekken in Zuid-Afrika (maar ook in Engeland) zijn dan ook gedenktekens opgericht en zijn er boeken over volgeschreven. Nog maar 6 jaar geleden kwam het Zuidafrikaanse fregat de SAS Mendi naar de plek van de ramp om de slachtoffers te gedenken.
De meeste soldaten kwamen van de Oost-Kaap en hadden nog nooit de zee gezien. Zwemmen konden ze niet. De kapitein van de Darro nam niet de tijd en de moeite en de medemenselijkheid om reddingsboten uit te zetten. Hij werd later een jaar geschorst.
De meeste lijken spoelden aan op de Engelse zuidkust (Sussex) en op de kust van het Isle of Wight.
Vijf jongens spoelden aan in Noordwijk aan Zee en werden daar – far away from home – begraven.
Af en Toe 352: Natal Kazimula en De Anderen (in de serie CP)

mooie boten…uit de vergetelheid weggerukt…
@ Reed vanavond met de auto langs de Algemene Begraafplaats. Te donker om deze gasten te vinden. Next time.
Het lijkt erop dat men het geen berichtje in de krant waard vond. Ik kan er tenminste helemaal niets over vinden.