hag

En dan google je een paar kilometer op internet en dan kom je opeens zo’n plaatje tegen als dit. Het wapen van Noordwijk, kwa vormgeving even verwaand als saai. En dan denk je: waar komt het plaatje vandaan en dan zie je onderaan het plaatje ‘Koffie HAG’ en dan google je daarop verder (“Koffie HAG: de eerste coffeïnevrije koffie ter wereld!!’) en dan gaat er een wereld voor je open, vooral dankzij het onvolprezen Wikepedia, waaruit ik onderstaande tekst citeer:

In het begin van de 20e eeuw begon de Kaffee Handelsgesellschaft AG (Kaffee HAG, koffie HAG) in Bremen, Duitsland met het uitgeven van een serie plaatjesalbums met Duitse gemeentewapens.De plaatjes en de bijbehorende albums waren het het resultaat van een initiatief van de Brücke-vereniging. Deze vereniging was een initiatief van Keizer Wilhelm II en had tot doel het archiveren van al het gepubliceerde drukwerk in Duitsland. De vereniging ontwikkelde ook een serie standaardmaten voor drukwerk. Om hun activiteiten en de standaarden te promoten, werden bedrijven aangemoedigd de voorgeschreven formaten te gebruiken. Een van de bedrijven die hiermee instemde was Kaffee Hag. De plaatjes in de plaatjesalbums zijn dan ook gedrukt in Weltformat V (4 x 5,66 cm), wat ook op de achterkant van de oudste plaatjes is gedrukt. De albums zelf waren gedrukt in Weltformat IX (16 x 22.6 cm).

De Brücke-vereniging ging failliet in 1913 en werd afgeschaft in 1914, maar het formaat van de plaatjes bleef gelijk gedurende de gehele uitgiftetijd (1910-1960). Aangezien voor 1914 alleen Duitse en Zwitserse plaatjes zijn verschenen, bevatten alleen die plaatjes een verwijzing naar de Brücke-vereniging. Voor de rest van de wereld, waaronder Nederland, gold deze toevoeging niet meer.

De naam van S.G. van de Laars duidt waarschijnlijk op de tekenaar van het wapen, zijn (of haar) naam komt ook bij andere Nederlandse wapenschilden in de serie steeds terug. Hij was ook illustrator van het Nederlandse album, waarin de plaatjes konden worden opgeborgen.

Het officiële gemeentewapen van Noordwijk (een klimmende leeuw van sabel op een zilveren veld) dateert waarschijnlijk al van de dertiende eeuw. Toen gaf de Graaf van Holland aan de ambachtsheer van Northge of Northeke (Noordwijk) het recht alle stukken met dit wapen te signeren. Maar pas op 24 juli 1816 bevestigde de Hoge Raad van Adel namens de Koning dat Noordwijk zich definitief eigenaar mocht noemen van deze-opgezette-leeuw-met-onverstaanbaar-brullende-verbeelding. Teveel ”cofeïne” in zijn koffie, die leeuw. Waarschijnlijk.